گردگیر سرپلوس -سمت دیفرانسیل سمند ایساکو – گارانتی پلاس

گردگیر سرپلوس سمت دیفرانسیل (گردگیر داخلی پلوس) در پژو 405 ایساکو

این قطعه یک بخش کاملاً حیاتی در سیستم انتقال نیروی محور جلو در پژو 405 ایساکو (و سایر خودروها) است. در اینجا توضیحات کامل ارائه می‌شود:

1. نام و محل قرارگیری:
نام رایج: گردگیر سرپلوس سمت دیفرانسیل، گردگیر داخلی پلوس (Inner CV Joint Boot).
محل قرارگیری: این گردگیر دقیقاً در محل اتصال محور پلوس (Drive Shaft یا Axle Shaft) به جعبه دیفرانسیل (ترمز دیفرانسیل) قرار دارد. در پژو 405 ایساکو، این اتصال در دو طرف خودرو، زیر کف اتاق و نزدیک به موتور/جعبه دنده انجام می‌شود.

2. وظیفه اصلی:
محافظت از مفصل سرپلوس داخلی (Inner CV Joint): این مفصل (که یک مفصل سرعت ثابت یا Constant Velocity Joint است) وظیفه انتقال نیروی چرخشی از دیفرانسیل به محور پلوس را دارد و همزمان باید حرکت عمودی سیستم تعلیق و چرخش فرمان را نیز جذب کند.
نگهداری گریس (روغن): داخل مفصل سرپلوس داخلی پر از گریس مخصوصی است که برای روانکاری سطوح بلبرینگ‌ها و قفسه‌های داخل مفصل و جلوگیری از سایش و گرمای بیش از حد ضروری است. گردگیر این گریس را به طور کامل در داخل مفصل نگه می‌دارد.
جلوگیری از ورود آلاینده‌ها: گردگیر مانند یک سد فیزیکی عمل می‌کند تا گرد و غبار، گل، لای، آب، شن و ریگ و هر گونه آلودگی جاده وارد فضای حساس مفصل سرپلوس نشود.

3. جنس و ساختار:
معمولاً از لاستیک (رابر) مرغوب، انعطاف‌پذیر و مقاوم در برابر روغن، حرارت، اُزن و شرایط جاده ساخته می‌شود.
به شکل یک بادبزن یا آکاردئون (چین‌چین) است. این طراحی خاص به گردگیر اجازه می‌دهد تا در حین حرکت سیستم تعلیق (بالا و پایین رفتن چرخ) و چرخش محور، کشیده و فشرده شود بدون اینکه پاره شود.
دو طرف آن دارای کمر بند (Clamp) فلزی یا پلاستیکی محکم است: یکی به بدنه مفصل سرپلوس داخلی و دیگری به شفت (محور) پلوس بسته می‌شود تا کاملاً آب‌بندی شود.

4. علائم خرابی (پارگی یا ترک خوردگی):
پاشیدن گریس: واضح‌ترین علامت، پاشیده شدن گریس سیاه رنگ به اطراف محل گردگیر داخلی، زیر خودرو (مخصوصاً زیر محل دیفرانسیل/جعبه دنده)، روی لوله اگزوز، زیر گلگیر داخلی و حتی روی کف اتاق است.
صدای تقه: در صورت خرابی کامل و خروج گریس، مفصل سرپلوس داخلی خشک کار می‌کند و شروع به سایش و خرابی می‌کند. این خرابی معمولاً با صدای تقه واضح و متمایز هنگام شتاب گرفتن یا خلاص کردن گاز (به خصوص در دنده ۱، ۲ و عقب) خود را نشان می‌دهد. این صدا از جلو و وسط خودرو (نزدیک موتور) شنیده می‌شود.
لرزش: در مراحل پیشرفته خرابی مفصل، ممکن است لرزش (ویبریشن) به خصوص هنگام شتاب گرفتن احساس شود.

5. عواقب عدم تعویض به موقع:
خروج گریس: با پارگی گردگیر، گریس به تدریج پرتاب می‌شود یا شسته می‌شود.
ورود آلودگی: گرد و غبار و ذرات ساینده وارد مفصل می‌شوند.
سایش و خرابی مفصل: بدون گریس و با وجود آلودگی، ساچمه‌ها، قفسه‌ها و مسیرهای حرکتی داخل مفصل به سرعت ساییده و خراب می‌شوند.
خرابی کامل سرپلوس داخلی: نتیجه نهایی، خرابی کامل مفصل سرپلوس داخلی است که نیاز به تعویض کل محور پلوس یا تعویض مفصل به صورت جداگانه (که کاری تخصصی‌تر است) دارد. هزینه این تعمیر به مراتب بیشتر از تعویض یک گردگیر ساده است.
خطر ایمنی: در موارد بسیار شدید (و نادر)، خرابی کامل مفصل می‌تواند منجر به قطع انتقال نیرو به چرخ مربوطه و از دست دادن کنترل خودرو شود.

6. دلایل خرابی گردگیر:
عمر مفید و فرسودگی طبیعی: لاستیک در اثر گذشت زمان (معمولاً چند سال)، قرار گرفتن در معرض حرارت موتور و اُزن هوا، خشک و شکننده می‌شود.
ضربه فیزیکی: برخورد با اشیاء تیز یا سنگ‌های بزرگ پرتاب شده از جاده.
قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی: تماس با روغن‌ها، حلال‌ها یا مواد ضد یخ نشتی.
کمر بند (Clamp) شل: اگر کمر بندها به درستی بسته نشده باشند یا شل شوند، آب‌بندی از بین می‌رود و گریس نشت کرده و آلودگی وارد می‌شود.
عیوب ساختاری (در نمونه‌های غیر اصل): گردگیرهای تقلبی یا بی‌کیفیت خیلی زودتر پاره می‌شوند.

7. تعویض گردگیر:
کار تخصصی: تعویض گردگیر داخلی نیاز به تجربه و ابزار مناسب دارد. معمولاً نیاز به باز کردن محور پلوس از دیفرانسیل و جدا کردن مفصل داخلی از شفت است.

نیاز به باز کردن: معمولاً برای دسترسی، نیاز به باز کردن طبق‌ها، سیبک‌ها یا حتی خارج کردن شاخه کمک فنر است (بسته به روش مکانیک و فضای کار).
پر کردن گریس: پس از تعویض گردگیر جدید، حتماً باید مفصل با گریس مخصوص سرپلوس (CV Joint Grease) به مقدار کافی پر شود و کمر بندها به طور محکم و صحیح بسته شوند.
تعویض کل محور: گاهی اوقات به دلایلی مانند در دسترس نبودن گردگیر جداگانه، سختی تعویض، یا وجود صدا و خرابی در خود مفصل، مکانیک‌ها پیشنهاد تعویض کل محور پلوس (شامل هر دو مفصل داخلی و خارجی و شفت) را می‌دهند. محورهای نو یا بازسازی شده به راحتی در بازار موجود هستند.

جمع‌بندی و توصیه مهم:

گردگیر سرپلوس سمت دیفرانسیل (گردگیر داخلی) در پژو 405 ایساکو یک قطعه لاستیکی ارزان اما بسیار حیاتی است. وظیفه آن محافظت از مفصل گران‌قیمت و حیاتی سرپلوس داخلی است. پارگی یا نشتی آن یک ایراد فنی جدی محسوب می‌شود و باید فوراً تعمیر شود. در صورت مشاهده پاشش گریس در این ناحیه یا شنیدن صدای تقه هنگام شتاب/کاهش سرعت، حتماً و در اسرع وقت خودرو را به یک مکانیک مطمئن نشان دهید تا از خرابی پر هزینه‌تر مفصل سرپلوس جلوگیری شود. تعویض به موقع گردگیر، مقرون به صرفه‌ترین راه برای حفظ سلامت سیستم انتقال نیروی محور جلو است.