غلتک تسمه سفت کن وهرزگرد ثابت تسمه آلترناتورXU7 – XU7P با پیچ و بوش ایساکو – گارانتی پلاس

 غلتک تسمه سفت‌کن (Tensioner Pulley) و هرزگرد ثابت (Idler Pulley) تسمه دینام (آلترناتور) برای موتورهای XU7 (XU7P) که در خودروی سمند ایساکو استفاده می‌شود، به همراه نکات مهم در مورد پیچ و بوش آن به شرح زیر است:

1. غلتک تسمه سفت‌کن (Tensioner Pulley)

· وظیفه: این قطعه به طور خودکار و توسط یک فنر یا مکانیزم هیدرولیک، کشش مناسب و ثابتی را بر روی تسمه دینام (و در برخی طراحی‌ها، تسمه تایم) اعمال می‌کند. این کار از لغزش تسمه (که باعث صدای جیرجیر و کاهش بازدهی می‌شود) و همچنین از شل شدن بیش از حد آن (که می‌تواند به بیرون پرتاب شدن تسمه منجر شود) جلوگیری می‌کند.
· مشخصات: این غلتک معمولاً روی یک بازوی متحرک (بازوی سفت‌کن) نصب می‌شود و قابلیت حرکت دارد تا کشش تسمه را تنظیم کند.
· علائم خرابی:
· صدای جیرجیر یا غژغژ: شایع‌ترین علامت است که معمولاً در هنگام استارت، شتاب گرفتن یا روشن کردن کولاک خودرو به دلیل از دست دادن کشش یا فرسودگی بلبرینگ شنیده می‌شود.
· لقی یا بازی داشتن: اگر غلتک به راحتی به چپ و راست حرکت کند یا هنگام چرخش لق بزند.
· سختی در چرخش یا قفل شدن: چرخش نرم و روان ندارد.
· ترک خوردگی یا فرسودگی سطح غلتک.

—

2. هرزگرد ثابت (Idler Pulley)

· وظیفه: این قطعه معمولاً ثابت است و فقط نقش تغییر مسیر دادن به تسمه یا افزایش سطح تماس آن با سایر پولی‌ها را دارد. این غلتک تحت فشار مکانیزم سفت‌کن نیست و فقط به عنوان یک راهنما عمل می‌کند.
· مشخصات: این غلتک روی یک محور ثابت پیچ می‌شود و فقط حول خودش می‌چرخد.
· علائم خرابی: دقیقاً مشابه غلتک سفت‌کن است (صدای بلبرینگ، لقی، سایش و…).

—

3. پیچ و بوش (Bushing) غلتک‌ها

این بخش از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار است و عدم توجه به آن می‌تواند باعث خرابی زودرس قطعه جدید شود.

· وظیفه بوش: بوش یک قطعه لاستیکی یا پلی‌اورتان است که بین بدنه غلتک و پیچ (بولت) نصب می‌شود. وظیفه اصلی آن جذب ارتعاشات موتور و جلوگیری از انتقال آن به غلتک و تسمه است. همچنین به ایزوله کردن غلتک کمک می‌کند.
· پیچ (بولت): پیچ مخصوص این غلتک‌ها معمولاً خودکار (self-locking) یا با یک مهره قفلی (مثل مهره نایلونی) طراحی شده‌اند. این اطمینان را ایجاد می‌کند که پیچ در اثر ارتعاشات مداوم موتور شل نمی‌شود.
· نکات حیاتی در هنگام تعویض:
1. استفاده از بوش و پیچ اصلی یا با کیفیت: حتماً از بوش و پیچی که همراه کیت غلتک جدید ارائه می‌شود استفاده کنید. هرگز از بوش و پیچ قدیمی و فرسوده استفاده نکنید. بوش قدیمی احتمالاً ترک خورده، سفت شده یا شکل خود را از دست داده و نمی‌تواند ارتعاشات را به خوبی جذب کند.
2. گشتاور مناسب: پیچ غلتک‌ها حتماً باید با گشتاور مشخص و دقیق بسته شود. این اطلاعات در دفترچه راهنمای تعمیرات خودرو (مثلاً ۲۵ تا ۳۰ نیوتن متر) ذکر شده است. سفت کردن بیش از حد پیچ می‌تواند به بدنه غلتک یا بلبرینگ آن آسیب بزند و شل بستن آن نیز باعث لقی و بیرون پرتاب شدن تسمه می‌شود.
3. تمیزی محل نصب: قبل از نصب غلتک جدید، محل نشستن بوش و پیچ را کاملاً تمیز کنید تا هیچ آلودگی یا براده‌ای مانع نشستن کامل قطعه نشود.

خلاصه و توصیه نهایی:

· در موتور XU7 سمند، غلتک سفت‌کن و هرزگرد نقش کلیدی در عملکرد بدون مشکل سیستم تسمه محرک دارند.
· هنگام تعویض حتماً هر دو غلتک (سفت‌کن و هرزگرد) را به صورت یکجا عوض کنید، زیرا عمر مفید آنها معمولاً یکسان است و خرابی یکی به زودی دیگری را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد.
· کیت کامل شامل هر دو غلتک به همراه پیچ و بوش و واشرهای مربوطه، بهترین انتخاب برای تعویض است.
· از تسمه دینام با کیفیت نیز همزمان استفاده کنید.
· نصب این قطعات نیاز به دقت و تخصص دارد. توصیه می‌شود این کار توسط یک مکانیک مجرب انجام شود تا از گشتاور صحیح پیچ‌ها و مسیر صحیح قرارگیری تسمه اطمینان حاصل شود.